สาระประมวล
ความมุ่งหมาย เพื่อให้นายทหารนักเรียนได้ทราบถึงหลักการและเทคนิคของการบริหารทรัพยากร
หลักการดำเนินงานด้านงบประมาณและแนวความคิดในการปรับปรุงการบริหารงบประมาณให้มีประสิทธิภาพ
การดำเนินงานด้านพัสดุตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี ว่าด้วยการพัสดุ พ.ศ.๒๕๓๕
และการบริหารงานพัสดุของกองทัพเรือ
อันจะเป็นพื้นฐานในการบริหารจัดการในการปฏิบัติงานต่อไป
ขอบเขตการศึกษา บรรยายถึง ความสำคัญของการบริหารทรัพยากร
หลักการและเทคนิคของการบริหารทรัพยากร และการพัฒนาการบริหารทรัพยากร
การงบประมาณโดยทั่วไป การจัดทำงบประมาณของกองทัพเรือ
การบริหารงบประมาณของกองทัพเรือ นโยบายด้านงบประมาณของกองทัพเรือ ความหมายของการบริหารงานพัสดุ
หลักการบริหารพัสดุโดยทั่วไป และการดำเนินงานด้านพัสดุของ ทร.
สาระคู่มือ
๑. จุดสำคัญ
การบริหารทรัพยากรคือการจัดการกับทรัพยากรต่างๆ เช่น คน เงิน วัสดุ สิ่งของ
เวลา เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ และใช้ประโยชน์จากทรัพยากรเหล่านั้นให้มากที่สุด
โดยจัดการให้การใช้งานแต่ละส่วนมีความสัมพันธ์และสอดคล้องไปด้วยกันได้
ทั้งนี้ เครื่องมือที่ใช้คือ อำนาจในการจัดการ อำนาจในการให้รางวัล
อำนาจในการลงโทษ
ซึ่งผู้บริหารจะต้องใช้ศิลปะในการเลือกใช้อำนาจเหล่านี้อย่างเหมาะสมสำหรับการบริหารหน่วย
ในส่วนของกองทัพ
การที่จะทำให้กองทัพบรรลุเป้าหมายและมีความเจริญก้าวหน้าได้นั้น ผู้บริหารกองทัพ
ในทุกระดับจะต้องมีความสามารถในการบริหารงานและสามารถใช้ทรัพยากรที่มีอยู่อย่างมีคุณค่าและเกิดประโยชน์สูงสุด
โดยการใช้ศาสตร์และศิลป์ของการบริหารงานองค์กรมาประยุกต์ใช้กับการปฏิบัติงานของหน่วยทหาร
โดยทั่วไปแล้วการบริหารงานทางทหารจะแตกต่างไปจากระบบการบริหารงานของเอกชน ดังนั้น
จึงเป็นลักษณะของการบริหารงานเฉพาะที่จำเป็นต้องศึกษาเพื่อให้ทราบถึงหลักการและองค์ประกอบ
อันจะเป็นสิ่งที่สามารถนำไปใช้ประโยชน์ในการปฏิบัติราชการ
รวมทั้งนำไปปรับปรุงและพัฒนาระบบงานของกองทัพต่อไป
พัสดุเป็นหนึ่งในปัจจัยที่สำคัญ
๔ ประการของการบริหารงาน อันได้แก่ คน (Man) เงิน (Money) สิ่งของ/พัสดุ (Material)
และวิธีการจัดการ (Method) คำว่า
การบริหารงานพัสดุ นั้นเป็นศัพท์ทางพลเรือน ส่วนทางทหารนั้น การบริหารงานพัสดุเป็นส่วนหนึ่งของ การส่งกำลังบำรุง
ซึ่งมีความหมายหลายประการ ตามที่มีนักวิชาการทางศาสตร์ด้านนี้ได้ให้ไว้หลายอย่างเช่น
Major Gen. John P. Doyhe ให้คำนิยามว่า ของทุกอย่างและกิจกรรมทุกชนิด
ที่จำเป็นต่อการสนับสนุนสงคราม ไม่ว่าจะอยู่ที่ไหน และเป็นของอะไรก็ตาม
American Marketing Association ให้ความหมายว่า
การเคลื่อนย้ายและจัดการกับสินค้าจากแหล่งผลิตมายังแหล่งที่ใช้ครั้งสุดท้าย
บางธุรกิจทั่วไปให้คำนิยามว่า
เป็นการบริหารกิจการทุกอย่างที่อำนวยความสะดวกให้แก่การเคลื่อนย้าย
และประสานอุปสงค์และอุปาทาน รวมทั้งการใช้ประโยชน์ของสินค้า
ดังนั้นอาจกล่าวได้ว่า
การส่งกำลังบำรุง หรือการบริหารงานพัสดุ เป็นวิชาที่ว่าด้วยการกำหนดความต้องการ
การจัดส่งวัตถุดิบ พัสดุ ครุภัณฑ์ และอุปกรณ์ต่างๆ
ที่มนุษย์จะพึงต้องการไปให้โรงงานเพื่อผลิตออกเป็นสินค้า หรือของสำเร็จรูป
แล้วส่งไปให้ตลาดและผู้ใช้ จนถึงการจำหน่ายของเหลือใช้ออกจากสายส่งกำลัง
ทั้งนี้การจัดซื้อ
จัดหา เป็นสิ่งจำเป็นในการบริหารและพัฒนาองค์กร ผู้บริหารองค์กรจำเป็นจะต้องทราบ
สำหรับส่วนราชการนั้น
การจัดหาจะต้องปฏิบัติตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัสดุ พ.ศ.๒๕๓๕
ระเบียบดังกล่าวประกอบด้วย คำนิยามศัพท์ทางการจัดหาต่างๆ
บทลงโทษสำหรับผู้ที่มีเจตนาทุจริต หรือกระทำให้ทางราชการเสียหาย
การวินิจฉัยปัญหาเกี่ยวกับการปฏิบัติตามระเบียบ รูปแบบของการให้ได้มาซึ่งพัสดุ
ขั้นตอนในการจัดหาพัสดุ แนวทางและวิธีในการจัดซื้อ จัดจ้าง
และการควบคุมให้เกิดการแข่งขันอย่างเป็นธรรม และให้ผลประโยชน์สูงสุดต่อทางราชการ
การคุ้มครองผู้ผลิตในประเทศ การประกันมาตรฐานสินค้า การเช่า การแลกเปลี่ยน
การตรวจและการรับมอบงาน
ทั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อควบคุมการจัดหาพัสดุให้เป็นไปโดยเรียบร้อยและเหมาะสมตามความมุ่งหมายของทางราชการ
สำหรับแนวทางการจัดหาของ ทร.นั้น ได้กำหนดให้มีรายละเอียดเพิ่มเติม
ทั้งนี้เพื่อควบคุมให้เป็นไปตามความต้องการของ ทร.ด้วย
๒. จุดมุ่งหมาย
เพื่อศึกษาหลักการและเทคนิคของการบริหารทรัพยากรเพื่อนำไปใช้ในการปฏิบัติงานในหน่วยงาน และให้ได้ทราบถึง
การบริหารพัสดุโดยทั่วไป และของ ทร. อันเป็นองค์ความรู้ที่จะสามารถนำไปใช้ในการปฏิบัติงาน
และได้ทราบถึงหลักการจัดหาตามระเบียบสำนักนายกฯว่าด้วยการพัสดุ อันเป็นองค์ความรู้
ที่สามารถนำไปใช้ประโยชน์ในการปฏิบัติงานด้านพัสดุของหน่วย
๓. ขอบเขต
๓.๑
ศึกษาถึงความสำคัญของการบริหารทรัพยากร หลักการและเทคนิค รวมทั้งพัฒนาการของการบริหารทรัพยากร
๓.๒
ศึกษาระบบการบริหารพัสดุทั่วไป
๓.๓ ศึกษากฎและระเบียบที่ว่าด้วยการพัสดุในปัจจุบัน
๓.๔ ศึกษาการบริหารงานพัสดุของกองทัพเรือ
๓.๕ ศึกษาการจัดทำแผนการจัดหาของ ทร.
๓.๖ ศึกษาระเบียบสำนักนายกฯ ว่าด้วยการพัสดุ พ.ศ.๒๕๓๕
๓.๗
ศึกษาขั้นตอนการดำเนินการจัดหาจนได้รับพัสดุตามแผนงาน
๓.๘ ศึกษาปัญหา อุปสรรค
ข้อขัดข้อง และแนวทางแก้ไข
๔. วิธีดำเนินการศึกษา
บรรยาย ๑๒ ชั่วโมง
๕. ประเด็นคำถามสำคัญ
คำถามที่ ๑ ในการบริหารจัดการทรัพยากรมีหลักเกณฑ์ในการพิจารณาอย่างไร
คำถามที่ ๒
การบริหารทรัพยากรส่งผลต่อการพิจารณาปรับกระบวนการทำงานใหม่ทั่วองค์กร
(Business Process/ Re-design/Re-engineering) อย่างไร
และต่อการปรับปรุงโครงสร้างการทำงาน (Organization Structure) อย่างไร
คำถามที่ ๓ การบริหารพัสดุเป็นกิจกรรมที่ดำเนินการเพื่อให้มีวัสดุไว้ใช้ตามจำนวนที่ต้องการ
ในห้วงเวลาที่กำหนดและมีคุณภาพที่ดี กิจกรรมดังกล่าวประกอบด้วยกิจกรรมอะไรบ้าง
คำถามที่ ๔ อะไรที่เป็นปัญหาหรือข้อขัดข้องที่สำคัญในการบริหารงานพัสดุ
และจะมีแนวทางในการแก้ไขได้อย่างไร
คำถามที่ ๕ ขั้นตอนการจัดหาของ
ทร. เป็นอย่างไร
คำถามที่ ๖ ระเบียบระเบียบสำนักนายกฯ
ป้องกันการทุจริตได้อย่างไร
คำถามที่ ๗ ระเบียบนี้ใช้อะไรเป็นเครื่องมือควบคุมการจัดหา
ของหน่วยราชการต่างๆ
๖. เอกสารประกอบการศึกษา
๖.๑ ชูวงศ์ ฉายะบุตร, ด๊อกเตอร์. ระบบการบริหารราชการ,
๒๕๓๕.
๖.๒ เดชา
อยู่พรต, นาวาเอก. หลักการบริหารองค์การ, ๒๕๓๕.
๖.๓ นิพัทธา อมรรัตนเมธ. ระบบการบริหารราชการ,
๒๕๓๕.
๖.๔ ชยาวุธ สงวนเชื้อ, นาวาโท. การบริหารงานพัสดุ.
๖.๕ ประสิทธิ์ บุญธรรม, นาวาเอก. การบริหารพัสดุ,
๖.๖ สำนักนายกรัฐมนตรี. ระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี
ว่าด้วยการพัสดุ พ.ศ.๒๕๓๕.
๗. เอกสารอ่านประกอบเพิ่มเติม