หัวข้อวิชา ยุทธศาสตร์ทหาร
สาระประมวล
ความมุ่งหมาย เพื่อให้ทราบถึงลักษณะของยุทธศาสตร์ทหาร
ซึ่งมีความสำคัญในการป้องกันประเทศ
รวมไปถึงการพิจารณาค่าใช้จ่ายในการป้องกันประเทศ
ขอบเขตการศึกษา
๑. โครงสร้างของยุทธศาสตร์ทหาร
๒. การพัฒนายุทธศาสตร์ทหาร
๓. การกำหนดโครงสร้างกำลังรบ
๔. ค่าใช้จ่ายในการป้องกันประเทศ
๕. แนวความคิดทางยุทธศาสตร์ทหารของไทย
สาระคู่มือ
๑. ความสำคัญ
การศึกษาในหัวข้อวิชานี้
จะทำให้ นทน.
ได้เข้าใจถึงความสัมพันธ์ระหว่างยุทธศาสตร์ทหาร(Military Strategy)
ซึ่งมีความสำคัญในการป้องกันประเทศกับยุทธศาสตร์ในระดับที่สูงและต่ำกว่า
รวมทั้งปัจจัยและกระบวนการในการกำหนดยุทธศาสตร์ทหาร
และการพิจารณาค่าใช้จ่ายในการป้องกันประเทศ
ซึ่งจะเป็นพื้นฐานในการศึกษาในหัวข้ออื่นๆ ต่อไป
๒. ความมุ่งหมาย
เมื่อจบหัวข้อวิชานี้แล้ว
นทน. สามารถที่จะอธิบายความหมายของยุทธศาสตร์ทหาร
ความสัมพันธ์ระหว่างยุทธศาสตร์ชาติกับยุทธศาสตร์ทหาร หลักการ
โครงสร้างที่ใช้เป็นแนวทางในการกำหนดยุทธศาสตร์ทหาร
รวมทั้งขั้นตอนในการกำหนดยุทธศาสตร์
๓. สาระสังเขปการศึกษา
ยุทธศาสตร์ทหารเป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับการใช้กำลังอำนาจแห่งชาติด้านการทหารทั้งในยามสงบและในยามสงคราม
เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ทางทหารหรือวัตถุประสงค์ของชาติด้านการทหารที่กำหนดขึ้นร่วมกับการใช้กำลังอำนาจแห่งชาติด้านอื่นๆ
โดยยุทธศาสตร์ทหารจะเป็นตัวกำหนดความรับผิดชอบของผู้บังคับบัญชาทางทหารต่อรัฐบาลในการจัดการกำลังทหารภายใต้บังคับบัญชาของตนให้ปฏิบัติภารกิจจนบรรลุวัตถุประสงค์ตามนโยบายอย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด
ทั้งนี้ในการกำหนดยุทธศาสตร์และวางแผนกำหนดกำลังรบนั้น
มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อจัดสรรทรัพยากรในการป้องกันประเทศที่มีอยู่อย่างจำกัดให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด
และทำให้เกิดความสอดคล้องระหว่างวัตถุประสงค์ทางทหาร เครื่องมือทางทหาร
และเพื่อลดความเสี่ยงในการที่เกิดจากความไม่สมดุลระหว่างปัจจัยเหล่านั้นให้เหลือน้อยที่สุด
ยุทธศาสตร์ทหารจะบอกถึงวิธีการใช้กำลังทหารทั้งในยามสงบและยามสงคราม โดยในยามสงบ
จะทำให้ทราบถึงวิธีการในการเสริมสร้างกำลังรบ อันได้แก่ ขีดความสามารถของกำลังรบ
องค์ประกอบของกำลังรบและความพร้อมรบ จำนวน ชนิด และอัตราการพัฒนาอาวุธยุทโธปกรณ์
ตลอดจนวิธีการในการใช้กำลังทหารเพื่อป้องปรามไม่ให้เกิดสงคราม และจะทำให้ทราบถึงวิธีการในการใช้กำลังทหารเพื่อเอาชนะศัตรูในยามสงคราม
ในการดำเนินการเพื่อให้ได้มาซึ่งยุทธศาสตร์ทหารนั้น
จำเป็นที่จะต้องมีเครื่องมือในการสร้างความเข้าใจในแนวความคิดพื้นฐานเกี่ยวกับการดำเนินการ
ซึ่งมีการออกแบบโครงสร้างเกี่ยวกับความสัมพันธ์ของปัจจัยต่างๆ ที่เกี่ยวข้องในหลายลักษณะ
โครงสร้างเหล่านั้นจะช่วยป้องกันไม่ให้ผู้ที่เกี่ยวข้องหลงลืมในประเด็นสำคัญเหล่านั้น
ซึ่งจะทำให้ยุทธศาสตร์และกำลังรบที่ได้มีความสอดคล้องกับความเป็นจริงที่ชาติจะต้องเผชิญมากที่สุด
โดยผลที่ได้จากการประเมินยุทธศาสตร์ทหาร คือ แนวความคิดทางยุทธศาสตร์และความต้องการกำลังรบที่จะใช้ตามแนวความคิดทางยุทธศาสตร์นั้น
ซึ่งจะต้องนำไปกำหนดเป็นแผนและกำหนดการในการเสริมสร้างกำลังรบในแต่ละปีตามห้วงเวลาที่กำหนดไว้ต่อไป
๔. วิธีดำเนินการศึกษา
๔.๑ การบรรยายในห้องเรียน ๓ ชั่วโมง
๕. ประเด็นคำถามสำคัญเกี่ยวกับเนื้อหาที่ศึกษา
๕.๑ ยุทธศาสตร์ทหารคืออะไร
และมีความสัมพันธ์กับยุทธศาสตร์ชาติอย่างไร
๕.๒ ยุทธศาสตร์ทหารมีโครงสร้างอย่างไร
และในการประเมินยุทธศาสตร์ทหารมีขั้นตอนในการดำเนินการอย่างไร
๕.๓
การกำหนดเป้าหมายการเสริมสร้างกำลังรบและโครงสร้างกำลังรบ
ควรจะดำเนินการอย่างไร
๖. เอกสารประกอบการศึกษา
๖.๑ อทร.๘๑๐๑
การกำหนดยุทธศาสตร์และกำลังรบทางเรือ
๖.๒ หลักยุทธศาสตร์ การกำหนดยุทธศาสตร์
และกำลังรบ โดย พล.ร.ต.
๖.๓ ยุทธศาสตร์ในมุมมองของผม โดย น.อ.
๖.๔
ทฤษฎียุทธศาสตร์และยุทธศาสตร์นิวเคลียร์ โดย พล.ร.อ.
๗. เอกสารอ่านประกอบเพิ่มเติม
๗.๑ ยุทธศาสตร์และการกำหนดกำลังรบ โดย พล.ร.ท.วีรพล วรานนท์ (ศูนย์หนังสือศรีศิริ)
๗.๒ หลักยุทธศาสตร์ของ พ.อ.พจน์ พงศ์สุวรรณ