สาระประมวล
ความมุ่งหมาย เพื่อให้นายทหารนักเรียนได้ทราบถึง
หลักการวิเคราะห์ระบบ (System Analysis)
ในภาพรวมและหลักการวิเคราะห์ค่าใช้จ่าย
อันจะเป็นองค์ความรู้ที่นำไปใช้ประโยชน์ในการบริหารหน่วยงาน
ขอบเขตการศึกษา บรรยายถึง
องค์ประกอบของการวิเคราะห์ค่าใช้จ่าย การวิเคราะห์ต้นทุน ปริมาณผลผลิต กำไร
การวางแผนและจัดทำโครงการค่าใช้จ่าย
การวิเคราะห์ค่าใช้จ่ายทางเศรษฐศาสตร์และการวิเคราะห์ค่าใช้จ่ายทางทหาร
สาระคู่มือ
๑. จุดสำคัญ
ค่าใช้จ่าย (ทางเศรษฐศาสตร์)
ก็คือผลประโยชน์ (หรือกำไร) ที่เสียไป ( AN ECONOMIC COST IS A BENEFIT LOST) ในการประมาณค่าของค่าใช้จ่ายของหนทางเลือกหรือการตัดสินใจอันหนึ่งก็คือ
การประมาณค่าของผลประโยชน์ (กำไร) ซึ่งควรจะได้อีกทางหนึ่งนั้นเอง
ด้วยเหตุผลดังนี้ ECONOMIC COSTS จึงมักจะถูกขนานนามอีกทางหนึ่งว่าเป็น ALTERNATIVE COSTS หรือ OPPORTUNITY COSTS เพราะเป็นทางเลือก
หรือเป็นโอกาสที่เสียไป โดยเหตุที่ ECONOMIC
COSTS ก็คือ BENEFIT LOSTS ดังนั้น
COSTS และ
BENEFITS จึงมีมิติเดียวกัน
หากทั้งสองอย่างนี้ไม่มีมิติเดียวกันแล้ว เราก็ไม่สามารถเปรียบเทียบ COSTS กับ BENEFITS ได้
เป็นสิ่งที่เป็นไปไม่ได้ที่จะกล่าวว่า BENEFITS ของสิ่งหนึ่งมากกว่า
COSTS ของมัน ซึ่งทั้งหมดก็อยู่ที่การวัด
มีคำกล่าวกันโดยทั่วไปว่าการวัดค่าใช้จ่ายง่ายกว่าการวัดผลประโยชน์
เรามักจะทิ้งค่าใช้จ่ายต่างๆ ที่ไม่สามารถวัดเป็นจำนวนเงินได้ โดยถือว่าเป็น
NON-COST CONSIDERATIONS หรือเป็น QUALITATIVE FACTORS โดยคิดว่าค่าใช้จ่ายต้องเป็นจำนวนเงินที่นับได้เท่านั้น
ซึ่งความเป็นจริงแล้วถ้าละเลยค่าใช้จ่ายก็จะเป็นการละเลยผลประโยชน์ด้วย
กระบวนการในการตกลงใจส่วนมาก
ผู้มีอำนาจตกลงใจมักจะต้องเผชิญกับสถานการณ์ที่ต้องตกลงใจในปัญหาที่มีปัจจัยเกี่ยวข้องหลายด้าน
ปัจจัยต่างๆ ที่เกี่ยวข้องได้แก่ ทรัพยากรที่มีอยู่ ราคา
คุณลักษณะเฉพาะที่สำคัญของอุปกรณ์ บุคลากร เป็นต้น
การเปรียบเทียบคุณลักษณะเหล่านี้มักจะกระทำโดยใช้วิจารณญาณเป็นหลัก เพราะยากต่อการระบุเป็นเชิงตัวเลขได้
จึงมีความจำเป็นที่จะต้องใช้เทคนิคการวิเคราะห์เชิงเปรียบเทียบช่วยในการตกลงใจหรือการวิเคราะห์ระบบ
(SYSTEM
ANALYSIS) ได้
การวิเคราะห์ระบบ
หมายถึง การวิเคราะห์เกี่ยวกับส่วนประกอบหรือปัจจัยต่าง ๆ ที่มีความสัมพันธ์ซึ่งกันและกันในการดำเนินงาน
เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ ประกอบด้วย โครงสร้างของระบบ หน้าที่เฉพาะ ส่วนต่างๆ
ของระบบ การวิเคราะห์ระบบจึงหมายถึงการแยกระบบออกเป็นระบบย่อยหรือส่วนประกอบต่าง ๆ
เพื่อที่จะตรวจสอบดูว่าแต่ละส่วนนั้นทำหน้าที่อย่างไร มีความสัมพันธ์กันแบบใด ระหว่างส่วนต่างๆ
และต่อระบบใหญ่
โดยเฉพาะค่าใช้จ่ายอย่างไร
จุดสำคัญยิ่งของการวิเคราะห์ระบบก็คือ
การวิจัยและการพัฒนาการวิเคราะห์ระบบใช้แก้ปัญหาโดยการค้นหาข้อยุติหรือคำตอบของปัญหาที่เหมาะสมหรือถูกต้องที่สุด
ดังนั้นงานของนักวิเคราะห์ระบบก็คือการกำหนดตัวแปรและกำหนดขอบเขต (PARAMETERS) ซึ่งเป็นตัวกำหนดของการกระทำที่เป็นไปได้ และกำหนดทางเลือก ให้เหมาะสมทำการทดสอบว่าทางเลือกใดจะให้ผลตามต้องการมากที่สุด
ภายใต้กรอบเงื่อนไขของค่าใช้จ่ายที่กำหนดให้
๒. จุดมุ่งหมาย
เพื่อศึกษาเกี่ยวกับ
การวิเคราะห์ระบบ ใช้เป็นเครื่องมือในการแก้ปัญหาที่ยุ่งยากและซับซ้อน และเพื่อให้นายทหารนักเรียนได้ทราบถึงขั้นตอนและกระบวนการวิเคราะห์ระบบการจัดการ
เทคนิคการบริหารทรัพยากรในรูปของค่าใช้จ่าย
และเทคนิคที่ใช้ในการตกลงใจเมื่อมีปัจจัยทั้งหลายที่เกี่ยวข้องและนำมาพิจารณาประกอบ ซึ่งจะช่วยในการตกลงใจได้ถูกต้องและได้ผลตามเป้าหมายมากที่สุด
โดยสอดคล้องกับทรัพยากรในรูปของค่าใช้จ่ายใช้ประกอบกับการตัดสินใจทางทหารต่อไป
๓. ขอบเขต
ศึกษาเพื่อให้ทราบถึงองค์ประกอบของการวิเคราะห์ปัจจัยค่าใช้จ่ายที่นำมาพิจารณาตั้งงบประมาณหรือวิเคราะห์ค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องของระบบทั้งทางตรงและทางอ้อมเพื่อนำผลจากการวิเคราะห์มาใช้ในการตัดสินใจเพื่อการวางแผนและการทำโครงการต่อๆ
ไป
๔. วิธีดำเนินการศึกษา
บรรยาย ๖ ชั่วโมง
๕. ประเด็นคำถามสำคัญ
คำถามที่
๑ การวิเคราะห์ระบบมีองค์ประกอบที่สำคัญอะไรบ้าง
และมีประโยชน์ต่อการวางแผนหรือการทำโครงการอย่างไรบ้าง
๖. เอกสารประกอบการศึกษา
๖.๑ ธีระชัย ตั้งเจริญ,
นาวาเอก. การพิจารณาค่าใช้จ่ายในการวิเคราะห์ระบบ,
๒๕๒๕.
๖.๒ ภูวณัฐ เชษฐสุมน,
นาวาโท. การวิเคราะห์ระบบ, ๒๕๓๙.
๖.๓ ภูวณัฐ เชษฐสุมน,
นาวาโท. การวิเคราะห์ค่าใช้จ่าย, ๒๕๓๙.
๖.๔ สุริยะ พรสุริยะ, นาวาเอก. การวิเคราะห์ค่าใช้จ่ายประสิทธิผล,
๒๕๓๗.
๗. เอกสารอ่านประกอบเพิ่มเติม