หมวดวิชาที่ ๒

ยุทธศาสตร์และนโยบาย

 (๒๑ ชั่วโมง)

 

สาระประมวล

 

.      ความสำคัญ

            ยุทธศาสตร์ในทุกระดับมีความสัมพันธ์เกี่ยวเนื่องกัน และด้วยเหตุที่ยุทธศาสตร์คือแผนหลักในการดำเนินงานของหน่วยงาน นายทหารนักเรียนในหลักสูตรนายทหารอาวุโส ซึ่งเป็นนายทหารระดับผู้บริหารของกองทัพ จึงสมควรได้เรียนรู้เพื่อความเข้าใจ หลักและทฤษฎีการทำสงคราม สงครามในลักษณะต่างๆ ตลอดจนยุทธศาสตร์ทางเรือ (Naval Strategy) อันจะเป็นประโยชน์ต่อการบริหารหน่วยงานและทรัพยากรในความรับผิดชอบให้เป็นไปตามนโยบาย แนวทางปฏิบัติ และสามารถบรรลุวัตถุประสงค์ที่ ทร. ได้วางไว้

 

.     ความมุ่งหมาย

         เพื่อให้นายทหารนักเรียนมีความรู้ความเข้าใจ ในแนวความคิดของนักยุทธศาสตร์ที่มีชื่อเสียงในอดีต ศึกษายุทธศาสตร์ทางเรือจากประวัติการสงคราม และยุทธศาสตร์ทางเรือของประเทศใกล้เคียง เพื่อให้ทราบถึงความสัมพันธ์ระหว่างการดำเนินงานทางการเมือง การทหาร และพลังอำนาจสาขาอื่นๆ

 

สาระคู่มือ

๑.   ความสำคัญ

                การทำสงครามเป็นเครื่องมืออย่างหนึ่งที่ใช้เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ทางการเมือง ดังนั้นนักการทหารซึ่งรับนโยบายจากนักการเมือง จึงจำเป็นต้องเข้าใจถึงความสัมพันธ์ระหว่างการกำหนดยุทธศาสตร์และนโยบาย เพื่อให้สามารถกำหนดยุทธศาสตร์สำหรับการปฏิบัติการทางทหารได้อย่างเหมาะสม นอกจากนั้นในการทำสงคราม นักการทหารจำเป็นจะต้องมีความรอบรู้ในแนวความคิด หลักการและทฤษฏีการทำสงครามของนักยุทธศาสตร์ที่มีชื่อเสียงต่างๆ รวมถึงบทเรียนจากสงครามนับแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ซึ่งการนำแนวความคิดทางยุทธศาสตร์เข้ากับบทเรียนจากสงครามในอดีต จะทำให้สามารถกำหนดยุทธศาสตร์ได้อย่างเหมาะสม

 

.  ความมุ่งหมาย

      เพื่อให้นายทหารนักเรียนมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับหลักการสงครามและแนวความคิดของนักยุทธศาสตร์ที่มีชื่อเสียง สามารถนำไปใช้วิเคราะห์ยุทธศาสตร์ทหารและยุทธศาสตร์ทางเรือ โดยใช้สงครามที่สำคัญในอดีตเป็นกรณีศึกษา เพื่อให้เข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างการดำเนินการทางด้านการเมืองและการทหารในการทำสงคราม ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในการกำหนดรูปแบบสงคราม รวมทั้งทราบถึงบทเรียนความสำเร็จและความล้มเหลวในการทำสงคราม

 

.  ขอบเขตการศึกษา

         การศึกษาในหมวดวิชานี้ใช้เวลาศึกษา ๒๑  ชั่วโมง โดยมีตอนวิชาที่จะต้องศึกษา คือ

                    ตอนที่ ๑  หลักการและทฤษฎีการสงคราม                          เวลาการศึกษา                  ชั่วโมง

                    ตอนที่ ๒  บทเรียนยุทธศาสตร์จากประวัติการสงคราม       เวลาการศึกษา         ๑๒      ชั่วโมง

.  คำแนะนำ

            การศึกษาในหลักสูตรนายทหารอาวุโสมีลักษณะเป็นการศึกษาในแบบ Active Learning ซึ่งมุ่งให้ผู้เรียนรู้จักการศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง ผู้เรียนจึงจะมีบทบาทอย่างมากต่อความสำเร็จของการศึกษา การเข้าฟังบรรยายนั้นเป็นเพียงส่วนหนึ่งของการศึกษาและไม่ใช่ส่วนที่สำคัญที่สุด หากแต่ส่วนสำคัญที่สุดคือการที่นายทหารนักเรียนต้องค้นคว้าทั้งจากเอกสารอ่านประกอบ และข้อมูลจากแหล่งอื่น รวมทั้งจากภูมิหลังของนายทหารนักเรียน  นำมาประมวลกับหลักวิชาที่รับจากผู้บรรยาย เพื่อพัฒนาแนวความคิดของนายทหารนักเรียนเอง แนวความคิดที่พัฒนาขึ้นเองนี้  นายทหารนักเรียนจะได้จากการแลกเปลี่ยนกับผู้บรรยาย  อาจารย์ประจำกลุ่มสัมมนา (Directing Staff :DS) และระหว่างนายทหารนักเรียนด้วยกันในห้องเรียน และห้องสัมมนา ด้วยเหตุผลดังกล่าว การเข้าฟังบรรยายเพียงอย่างเดียวจึงไม่เพียงพอต่อความสำเร็จของการศึกษาตามหลักสูตรนี้ แต่จำเป็นอย่างยิ่ง ที่นายทหารนักเรียนจะต้องอ่านเอกสารอ่านประกอบที่กำหนดให้ ค้นคว้าข้อมูลเพิ่มเติม ตลอดจนร่วมมือในการอภิปรายในห้องเรียน การอภิปรายเป็นคณะ และการสัมมนา

 

๕.   วิธีดำเนินการศึกษา

            การศึกษาในหมวดวิชาความมั่นคงแห่งชาติประกอบด้วยการศึกษาในรูปแบบต่างๆดังนี้

การบรรยาย แบ่งออกเป็นการบรรยายในห้องเรียนตามปกติ และการบรรยายพิเศษ การบรรยายในห้องเรียนจะดำเนินตามรายหัวข้อวิชาเพื่อปูพื้นฐานและเพิ่มพูนความรู้ โดยจะมีผู้บรรยายจากทั้งใน และนอก ทร. ผู้มีคุณวุฒิตรงตามหัวข้อวิชา และมีเนื้อหาการบรรยายตามขอบเขตที่กำหนดในประมวลการศึกษา  เพื่อสามารถนำไปใช้ประโยชน์ในการสัมมนารวมทั้งนำไปเป็นแนวทางปฏิบัติราชการต่อไป การบรรยายพิเศษจะเป็นการร่วมฟังบรรยายร่วมกับนายทหารนักเรียนหลักสูตรอื่นๆ ของ ยศ.ทร. ในหัวข้อวิชาที่ศึกษาตรงกัน หรือในกรณีที่มีผู้บังคับบัญชา/วิทยากรอาวุโสมาบรรยายในหัวข้อพิเศษเป็นส่วนรวม

การสัมมนา เป็นการพิจารณาปัญหาใดปัญหาหนึ่งที่ได้รับมอบหมายจากอาจารย์ผู้บรรยาย หรือตามที่โรงเรียนกำหนดขึ้น โดยอาจจะแบ่ง นทน. ออกเป็นกลุ่ม หรือเป็นคณะ หรือเป็นการประชุมทั้งชั้นเรียน เพื่อร่วมกันอภิปราย ถกแถลง แสดงข้อคิดเห็น เพื่อหาข้อยุติหรือแก้ปัญหาที่ได้รับมอบหมาย แล้วนำผลการสัมมนาแถลงให้ทราบทั่วกันในขั้นตอนสุดท้าย

การแบ่งกลุ่มอภิปราย เป็นการศึกษาโดยนำปัญหาจากเรื่องที่ศึกษาในห้องเรียน ด้วยการแบ่งกลุ่มเป็นคณะภายใต้การควบคุมของอาจารย์ที่ปรึกษาประจำกลุ่ม โดยการร่วมกันอภิปราย เพื่อแลกเปลี่ยนความรู้ ความคิดเห็น และประสบการณ์ในเรื่องนั้นๆให้กว้างขวางยิ่งขึ้น ซึ่งผู้ร่วมอภิปรายมีเสรีในการแสดงความคิดเห็นในปัญหานั้นๆ ผลงานที่ได้อาจมีทั้งการจัดทำเป็นเอกสารและการแถลงผลในชั้นเรียน

การค้นคว้า เป็นชั่วโมงการศึกษาที่ให้ นทน. ใช้ทำการศึกษาค้นคว้าข้อมูลด้วนตนเอง จากเอกสารประกอบการบรรยาย เอกสารประกอบการศึกษา คู่มือ ตำรา สิ่งตีพิมพ์อื่นๆ และจากสื่อต่างๆ เพื่อศึกษาถึงรายละเอียดจากงานที่ได้รับมอบหมาย หรือเตรียมข้อมูลเพื่อไปใช้ประโยชน์ในการสัมมนา การแบ่งกลุ่มหรือการฝึกปฏิบัติต่างๆ  ซึ่ง นทน.จะต้องรับผิดชอบด้วยตนเองในการบริหารเวลาในส่วนนี้อย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อให้สามารถค้นคว้าได้ทันตามการจัดตารางการเรียน และ สัมมนา อย่างไรก็ตาม เวลาค้นคว้าที่กำหนดไว้นี้ ก็ยังคงไม่เพียงพอสำหรับ นทน. ทำความเข้าใจกับเนื้อหาของเอกสารอ่านประกอบ นทน. จำเป็นต้องอุทิศเวลาส่วนตัวนอกเวลาราชการ ในการอ่านหรือค้นคว้าเอกสารอ่านประกอบ เอกสารอื่นๆ เพื่อให้บรรลุผลสำเร็จในการศึกษา

 

.   ความสัมพันธ์กับหมวดวิชาอื่น

      การศึกษาอบรมในหมวดวิชายุทธศาสตร์และนโยบายนี้มีความสำคัญคือ เป็นการศึกษากลุ่มชุดวิชาพื้นฐานที่จะสามารถนำไปใช้ประโยชน์กับการศึกษาในหมวดวิชาอื่นต่อไป

 

LINKS

คู่มือแนะนำนักศึกษา แถลงหลักสูตร สาระหลักสูตร แนะนำหลักสูตร รายการเอกสารอ่านประกอบ

ประมวลการศึกษา ALL ความมั่นคง ยุทธศาสตร์และนโยบาย เสนาธิการกิจ ปฏิบัติการทางทหาร สังคม

 คู่มือการศึกษา ความมั่นคง ยุทธศาสตร์และนโยบาย เสนาธิการกิจ ปฏิบัติการทางทหาร สังคม

ครูช่วยสอน วิทยากรประจำกลุ่มสัมมนา

LINKS

หมวดวิชาความมั่นคง

หมวดวิชาเสนาธิการกิจ

หมวดวิชาการปฏิบัติการทางทหาร

ตอนที่ ๑ หลักยุทธศาสตร์

ตอนที่ ๑ การจัดและหน้าที่ฝ่ายอำนวยการ

ตอนที่ ๑ การปฏิบัติการทางทหาร

ชุดวิชา หลักยุทธศาสตร์

ชุดวิชา การจัดและหน้าที่ฝ่ายอำนวยการ

ชุดวิชา การปฏิบัติการทางเรือและการสนับสนุนอื่นๆ

   โครงสร้างและประเมินยุทธศาสตร์

   การจัดฝ่ายอำนวยการของ ทร.

   วิวัฒนาการทางทหารและสงครามทางเรือ

   สถานการณ์ของโลกในปัจจุบัน

   การกำลังพล

   การปฏิบัติการทางเรือโดยทั่วไป

   กำลังอำนาจแห่งชาติ

   การข่าว

   การสงครามผิวน้ำ

   กำลังอำนาจของชาติทางทะเล

   การยุทธการ

   การสงครามใต้น้ำ

   การพาณิชย์นาวี

   การส่งกำลังบำรุง

   การควบคุมเรือพาณิชย์และเรือประมง

   กิจการอู่ซ่อมสร้าง/ต่อเรือ

   การสื่อสารอิเล็กทรอนิกส์

ชุดวิชา การปฏิบัติการทางทหารทั่วไปและการสงครามพิเศษ

ชุดวิชา โครงสร้างและแนวความคิดทางยุทธศาสตร์

   การกิจการพลเรือน

   การวางแผนทางทหาร

   นโยบายความมั่นคงแห่งชาติ

   สัมมนาการจัดและหน้าที่ฝ่ายอำนวยการ

   การปฏิบัติการร่วม

   ยุทธศาสตร์ทหาร

ตอนที่ ๒ การเรียบเรียงและการบรรยาย

   การสงครามพิเศษและการก่อการร้ายสากล

   ยุทธศาสตร์ทะเล

ชุดวิชา เทคนิคการสื่อความหมาย

   การปฏิบัติการทางทหารนอกเหนือจากสงคราม

   ยุทธศาสตร์ทางเรือ

   การคิดอย่างมีเหตุผล

ตอนที่ ๒ กฎหมาย

   สัมมนาโครงสร้างและแนวความคิดทางยุทธศาสตร์

   ระเบียบงานสารบรรณ

ชุดวิชา กฎหมาย

   สัมมนายุทธศาสตร์ทางเรือ

   การเขียนหนังสือราชการและการสรุปเรื่อง

   กฎหมายอาญาทหาร

ตอนที่ ๒ ยุทธศาสตร์เศรษฐกิจ

   การพูดในที่สาธารณะ

   กฎหมายระหว่างประเทศ

ชุดวิชา เศรษฐศาสตร์ทั่วไป

   การบรรยายสรุป

   กฎหมายทะเล

   เศรษฐศาสตร์ทั่วไป

   การอภิปรายและการประชุม

   แนวทางเมื่อเป็นกรรมการสอบสวน

   หลักเศรษฐศาสตร์การคลัง

   การเขียนบทความทางวิชาการ

   สัมมนากฎหมาย

   หลักเศรษฐศาสตร์ระหว่างประเทศ

ชุดวิชา การเรียบเรียงการพิจารณาของฝ่ายอำนวยการ

หมวดวิชาสังคม

ชุดวิชา หลักเศรษฐศาสตร์การพัฒนา

   การพิจารณาของฝ่ายอำนวยการ

ตอนที่ ๑ สังคม

   การพัฒนาทางเศรษฐกิจและสังคม

   สัมมนาการพิจารณาของฝ่ายอำนวยการ

ชุดวิชา สังคม

   เศรษฐกิจกับการทหาร

   การจัดทำเอกสารการพิจารณาของฝ่ายอำนวยการ

   มารยาทและการเข้าสังคม

ตอนที่ ๓ ยุทธศาสตร์การเมือง

ตอนที่ ๓ การบริหารงาน

   คุณธรรมและจริยธรรมสำหรับนักบริหาร

ชุดวิชา กิจการระหว่างประเทศ

ชุดวิชา หลักการและเทคนิคการบริหาร

   การพัฒนาบุคลิกภาพ

   ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ

   สารสนเทศเพื่อการจัดการ

   ภาษาอังกฤษ

   องค์การระหว่างประเทศ

   หลักการบริหารและการจัดระเบียบงาน

   การจัดเลี้ยง

   การขัดแย้งและระงับข้อขัดแย้งระหว่างรัฐ

   การบริหารงานเชิงกลยุทธ์

ตอนที่ ๒ กิจกรรมและการบรรยายพิเศษ

   ประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

   การบริหารทรัพยากรกองทัพเรือ

ชุดวิชา กิจกรรมและการบรรยายพิเศษ

   ประเทศในภูมิภาคเอเชีย

   การบริหารจัดการความรู้ (KM)

   ปฐมนิเทศ

ชุดวิชา กิจการในประเทศ

   การบริหารโครงการ

   กีฬา

   การเมืองภายในประเทศ

   สัมมนาหลักการและเทคนิคการบริหาร

   การบรรยายพิเศษ

   สัมมนายุทธศาสตร์การเมือง

ชุดวิชา การวิเคราะห์และตกลงใจ

   กิจกรรมนายทหารนักเรียน

หมวดวิชายุทธศาสตร์และนโยบาย

   การวิเคราะห์เพื่อตกลงใจ

   เวลาผู้บังคับบัญชา

ตอนที่ ๑ หลักการและทฤษฎีการทำสงคราม

   แนวทางการวิจัยและปฏิบัติการ

ตอนที่ ๓ ดูกิจการและศึกษาภูมิประเทศ

ชุดวิชา หลักการและทฤษฎีการทำสงคราม

   การวิเคราะห์ค่าใช้จ่าย

ชุดวิชา ดูกิจการและศึกษาภูมิประเทศ

   หลักการและทฤษฎีการทำสงคราม

   การควบคุมข่ายงาน

   ดูกิจการในกรุงเทพมหานครและใกล้เคียง

   สงครามในลักษณะต่างๆ

ชุดวิชา จิตวิทยาและภาวะผู้นำ

   ดูกิจการภาคต่างๆ

ตอนที่ ๒ บทเรียนยุทธศาสตร์จากประวัติการสงคราม

   จิตวิทยา

   ดูกิจการต่างประเทศ

ชุดวิชา บทเรียนยุทธศาสตร์จากประวัติการสงคราม

   ภาวะผู้นำ

 

   บทเรียนยุทธศาสตร์จากประวัติการสงคราม

 

 

   แนวความคิดในการพัฒนา ทร.

 

 

   สัมมนาบทเรียนยุทธศาสตร์จากประวัติการสงคราม